دوره 7، شماره 14 - ( پاییز و زمستان 1395 )                   جلد 7 شماره 14 صفحات 216-227 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


چکیده:   (3932 مشاهده)

     در بسیاری از پروژه‌های کنترل سیل، آبخیزداری و توسعه منابع آب محاسبات مربوط به دبی رودخانه بسیار حائز اهمیت است که این امر نیازمند مدل‌سازی جامع هیدرولوژیکی در منطقه است. ضرورت آگاهی از وضعیت منابع آب و نزولات جوی در
حوزه­های آبریز مختلف برای اجرای طرح‌های آبی از یک سو و عدم
وجود شبکه قابل قبولی از ایستگاه‌های اندازه­گیری پارامترهای هواشناسی و هیدرومتری از سوی دیگر، اهمیت استفاده از روش‌های غیرمستقیم برای استفاده از حجم رواناب در حوزه‌های آبریز را بیش از پیش آشکار می‌سازد. افزون بر این، طراحی سازه‌های آبی مورد نیاز رودخانه‌ها از جمله پل و آب‌بند، نیازمند پیش‌بینی سیلاب‌های عظیم منطقه است. در همین راستا و در پژوهش حاضر تعیین گروه‌های هیدرولوژیکی خاک حوزه آب­بخشا واقع در بردسیر کرمان که یکی از اساسی­ترین شاخص­ها برای تخمین حجم و پیک سیلاب منطقه است، مورد بررسی قرار گرفت. در حوزه مذکور، به استثنا یک زیرحوزه، گروه‌های هیدرولوژیکی خاک در دسترس نبوده که در ابتدا این مقادیر با استفاده از نقشه شیب منطقه تخمین اولیه گروه‌های هیدرولوژیکی خاک انجام شد که بررسی­های آتی تطابق 87 درصدی مقادیر تخمین زده شده با مقادیر اندازه­گیری شده در زیرحوزه با داده­های موجود را بیان می­دارد. در ادامه، هشت سیلاب تک رخداد با توجه به داده‌های تخمین زده شده و مشاهداتی بارش- رواناب با استفاده از نرم افزارHEC-HMS  مدل‌سازی شد و واسنجی مدل با به ‌کارگیری روش چهار تابع هدف برای پارامترهای شماره منحنی و ضریب  Kمربوط به روندیابی به روش ماسکینگام انجام پذیرفت. در انتها به منظور ارزیابی مدل واسنجی شده، شبیه­سازی چهار سیلاب تک رخداد با توجه به آزمون‌های نکویی برازش NOF و EF مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج حاصله، روش RMSE به عنوان بهترین تابع هدف انتخاب شد و بهینه‌سازی‌های مورد نظر بر اساس آن انجام گرفت. در مجموع، با توجه به در دسترس نبودن شماره منحنی خاک و نتایج خوب مدل مورد استفاده، می‌توان این روش را شیوه مناسبی برای محاسبه حجم سیلاب‌ها در مراحل اولیه طرح‌های مطالعاتی دانست.

متن کامل [PDF 955 kb]   (3665 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1395/11/5 | پذیرش: 1395/11/5 | انتشار: 1395/11/5

فهرست منابع
1. Alizadeh, A. 2011. Principle of Applied Hydrology. Mashhad: Emam Reza University (In Persian).
2. Basharati, T. 2007. Spatial Prioritization of Flood plane in Rudak Catchment Using HEC-HMS Model. M.Sc. Thesis, University of Sari, 882 pp (In Persian).
3. Bennett, T.H. 1998. Development and Application of a Continuous Soil Moisture Accounting Algorithm for the Hydrologic Engineering Center Hydrologic Modeling System (HEC-HMS): University of California, Davis. 18 pp.
4. Chu, X. and A. Steinman. 2009. Event and Continuous Hydrologic Modeling with HEC-HMS. Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 135: 119-124. [DOI:10.1061/(ASCE)0733-9437(2009)135:1(119)]
5. Daliri, F., H. Seraji, S. Kholghi and H. Ahmadi. 2011a . Soil Hydrologic Group Detection Based on Geomorphologic Facieses and Slope (Case Study: Taleghan Watershed, Iran). Journal of Desert, 16: 69-75.
6. Daliri, F., H. Seraji, S. Kholghi and H. Ahmadi. 2011b . Soil Hydrologic Group Detection For Flood Discharge Estimation. Proceedings of the 4th Conference of Iran Water Resources Management, University of Amirkabir, 16 pp (In Persian).
7. De Silva, M. Weerakoon and S. Herath. 2014. Modeling of Event and Continuous Flow Hydrographs with HEC–HMS: Case Study in the Kelani River Basin, Sri Lanka. Journal of Hydrologic Engineering, 19: 800-806. [DOI:10.1061/(ASCE)HE.1943-5584.0000846]
8. Fleming, M. and V. Neary. 2004. Continuous Hydrologic Modeling Study with the Hydrologic Modeling System. Journal of Hydrologic Engineering, 9: 175-183. [DOI:10.1061/(ASCE)1084-0699(2004)9:3(175)]
9. Jahangeer, A.R., M. Raeini Sarjaz and M.Z. Ahmadi. 2009. Comparison of Artificial Neural Networks (ANN) Simulation of Rainfall-Runoff Process with HEC-HMS Model in Kardeh Watershed. Journal of Soil and Water, 22: 72-84 (In Persian).
10. Khalighi, Sh. 2005. Assessment of the Extent Landuse Change and Hydrologic Characteristics of Surface water in Barnandouzchai Catchment. Ph.D. Thesis, Tehran University, 15 pp (In Persian).
11. Knebl, M.R., Z.L. Yang, K. Hutchison and D.R. Maidment. 2005. Regional Scale Flood Modeling Using NEXRAD Rainfall, GIS and HEC-HMS/RAS: A Case Study for the San Antonio River Basin Summer 2002 Storm Event. Journal of Environmental Management, 75: 325-336. [DOI:10.1016/j.jenvman.2004.11.024]
12. Mahmoudin, M., M. Majdzadeh and A. Yousofi. 2003. Using HEC-HMS in River Engineering (Case Study: Kar & Sivand River). Proceedings of the 6th International Conference of River Engineering, Shahid Chamran University of Ahvaz, 13 pp (In Persian).
13. McColl, C. and G. Aggett. 2007. Land-use Forecasting and Hydrologic Model Integration for Improved Land-Use Decision Support. Journal of Environmental Management, 84: 494-512. [DOI:10.1016/j.jenvman.2006.06.023]
14. Meselhe, E., E. Habib, O. Oche and S. Gautam. 2009. Sensitivity of Conceptual and Physically Based Hydrologic Models to Temporal and Spatial Rainfall Sampling. Journal of Hydrologic Engineering, 14: 711-720. [DOI:10.1061/(ASCE)1084-0699(2009)14:7(711)]
15. Olivera, F. 2001. Extracting Hydrologic Information from Spatial Data for HMS Modeling. Journal of Hydrologic Engineering, 6: 524-530. [DOI:10.1061/(ASCE)1084-0699(2001)6:6(524)]
16. 16. Razavi, A., M. Majdzadeh and S. Mousavi Nadoushani. 2007. CN Value Detection Using GIS & RS and Flood Estimating if Ungaged Catchment. Proceedings of the 2nd Conference of Iran Water Resources Management, Isfahan University of Technology, (In Persian).
17. Refsgaard, J.C. and J. Knudsen. 1996. Operational Validation and Intercomparison of Different Types of Hydrological Models. Water Resources Research, 32: 2189-2202. [DOI:10.1029/96WR00896]
18. Sabzevari, T., R. Ardeanian, A. Shamsaei and A. Talebi. 2009. Hydrograph Estimation of Ungaged Catchments using GIS & HEC-HMS. Journal of Water Engineering, 2: 1-11 (In Persian).
19. Santra, P. and D. Bhabani Sankar. 2013. Modeling Runoff from an Agricultural Watershed of Western Catchment of Chilika Lake Through ArcSWAT. Journal of Hydro-environment Research, 7: 261-269. [DOI:10.1016/j.jher.2013.04.005]
20. United States Army Corps of Engineers, Hydrologic Engineering Center (USACE-HEC). (2000). Hydrologic Modeling System HEC-HMS Technical Reference Manual. Davis, Calif. 124 pp.
21. Zhan, X. and H.M. Lang. 2004. ArcCN-Runoff: an ArcGIS tool for Generating Curve Number and Runoff Maps. Environmental Modelling & Software, 19: 875-879. [DOI:10.1016/j.envsoft.2004.03.001]

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.