دوره 7، شماره 14 - ( پاییز و زمستان 1395 )                   جلد 7 شماره 14 صفحات 177-187 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


چکیده:   (4550 مشاهده)

     منطقه موردمطالعه در این پژوهش، دشت مرند با مساحتی معادل 42/517 کیلومترمربعدر شمال غرب استان آذربایجان شرقی می باشد. در این پژوهش، دوره­های متوالی خشکسالی هواشناسی و هیدروژئولوژی با استفاده از شاخص خشکسالی SPI و SWI در شش بازه زمانی (6، 9، 12، 18، 24 و 48 ماهه) بررسی شد. بدین منظور، از متوسط بارش ماهانه هفت ایستگاه باران­سنجی در دوره آماری (91-1359)، داده­های مربوط به پارامتر­های کیفیت 70 حلقه چاه بهره­برداری و داده‌های ماهانه سطح آب 23 پیزومتر در دوره آماری (90-1380) استفاده شد. نتایج بررسی شاخص SPI نشان داد که در سال 1386 خشکسالی شدید در منطقه اتفاق افتاده و تا سال­های پایانی مورد مطالعه، نیاز آبی منطقه تأمین نشده است. همچنین نتایج شاخص SWI نمایانگر افزایش برداشت از سفره­های آب زیرزمینی برای جبران نیاز آبی دشت بوده و افت حدود سه متری آب زیرزمینی را به دنبال داشته است. همبستگی به­دست آمده به روش پیرسون بین خشکسالی هواشناسی و آب زیرزمینی در سطح یک درصد معنی­دار بوده و تأثیر پذیری منابع آبزیرزمینی را بایک تأخیر پنج ماهه نمایان می­سازد. ارزیابی کیفیت شیمیایی آب‌های زیرزمینی براساس شاخص­‌های قابلیت هدایت الکتریکی (EC)، نسبت جذب سدیم (SAR) و کلر (Cl)، نشان داد که تغییر کیفیت آب در سطح وسیعی از دشت مرند در اثر افزایش سطح زیر کشت و همچنین افزایش برداشت صورت گرفته است. بر اساس نتایج به دست آمده از دیاگرام ویلکاکس مشخص شد که حدود 44 درصد مساحت آبهای زیرزمینی دشت در کلاس C1S4تا  C4S1 قرارگرفته و دارای کیفیت آب خیلی شور برای مصارف کشاورزی می­باشند.

متن کامل [PDF 1052 kb]   (3504 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1395/11/5 | ویرایش نهایی: 1395/11/5 | پذیرش: 1395/11/5 | انتشار: 1395/11/5

فهرست منابع
1. Alaf Najib, M. 2002. Hydrology of Marand Plain and Effect of Water Level Changes on Groundwater Quality, M.A thesis, Sistan and Baluchistan University, 1-100 (In Persian).
2. Alizadeh, A. 2005. Principles of Applied Hydrology, Publication of Imam Reza (AS), 18th Ed, 1-800 (In Persian).
3. Asadi, M.A., M.R. Kousari, M. Fallahpour and T. Shrghi. 2009. Drought Analysis by Standardized Precipitation Index (SPI) for Different Time Scales, Shahrood, Iran: 1-10 (In Persian).
4. Azizi, Gh. 2003.Relationship of Recent Droughts and Groundwater Sources in Qazvin Plain, Journal of Geography Researches, 46: 131-146 (In Persian).
5. Banejhad, H. and H. Mohebzadeh. 2012. Assessment of Groundwater Quality of Razan-Nahavand Plain for Providing Water for Agriculture by GIS, Journal of Geographical Space, 38: 99-110 (In Persian).
6. Barooti, H., R. Fazli and S. Emam Golizadeh. 2009. Analysis and Monitoring Drought Phenomena Using SPI Index at the Qazvin Province, International Conference of Water Resources, Shahrood Technology University, Shahrood, 1-9 (In Persian).
7. Bazrafshan, J. 2002. Comparative Study of Meteorological Drought Indices in Some Samples of Iran Climate, M.Sc. Thesis Agricultural Meteorology, Faculty of Agriculture. Tehran University: 1-120 (In Persian).
8. Bhuiyan C., R.P. Singh and F.N. Kkogan. 2006. Monitoring Drought Dynamics in the Aravalli Region (India) Using Different Indices Based on Ground and Remote Sensing Data, International Journal of Applied Earth Observation and Geo Information, 8: 289-302. [DOI:10.1016/j.jag.2006.03.002]
9. Daneshvar Vousoughi, F., Y. Dinpashoh, M.T. Alami. 2011. Effect of Drought on Groundwater Level in the Past Two Decades (Case Study: Ardabil Plain), Journal of Water and Soil Knowledge, 21: 165-179.
10. Davar panah, GH.R. 2004. The Effects of Floods and Droughts and Solutions to Deal within, Journal of Water and Wastewater, 1: 73-76 (In Persian).
11. Eslamian, S., M. Nasry and N. Rahimi. 2009. Wet and Dry Periods and its Effects on Water Sources Changes in Buin Plain Basin. Journal of Geography and Environmental Planning, 20: 75-90 (In Persian).
12. Hajrasouliha, Sh. 2003. Water Quality for Agriculture (Translation), Academic Publishing Center, Tehran, 12nd Ed., 263 (In Persian).
13. Hallberg, G.R. and D.R. Keeney. 1993. Nitrate. In Regional Ground-Water Quality, W.M. Alley (Editor). Van Nostrand Rein hold, New York, New York: 297-322.
14. Harasi, S., A. Asghari Moghadam and H. Seddigh. 2011. Investigation of Changes in Groundwater Quality Due to a Drop in the Water Table Azarshahr Plain, The Thirtieth Meeting of Earth Sciences, Geological Organization & Mineral Explorations, Tehran: 1-6 (In Persian).
15. Khan, S., H.F. Gabriel and T. Rana. 2008. Standard Precipitation Index to Track Drought and Assess Impact of Rainfall on Water Tables in Irrigation Areas, Irrigation and Drainage Systems, 22: 159-177. [DOI:10.1007/s10795-008-9049-3]
16. Khoshhal, J., H.A. Ghayoor and M. Moradi. 2012.A Survey on the Impact of Groundwater Drought in Dehgolan Basin, Kurdistan Province, Researches of Physical Geography, 79: 19-36 (In Persian).
17. Maleki nejhad, H. and M. Soleymani Motlagh. 2011. Assessing the Severity of Climatic and Hydrologic Droughts in Chaghalvandi Basin, Journal of Iran Water Research, 5: 61-72 (In Persian).
18. Malins, D. and G. Metternicht. 2006. Assessing the Spatial Extent of Dry Land Salinity through Fuzzy Modeling. Ecological Modeling, 193: 387-411. [DOI:10.1016/j.ecolmodel.2005.08.044]
19. Mckee B.T., N.J. Doesken and J. Kleist. 1993. The Relationship of Drought Frequency and Duration to Time Scales, 8th Conference on Applied Climatology, Anaheim CA, American Meteorological Society, 179-184.
20. Mohammadi Ghaleni, M., K. Ebrahimi and SH. Eraghinejhad. 2012. Evaluation of Climate Factors on Decrease of Groundwater Sources of Saveh Plain Aquifer, Journal of Soil and Water Conservation, 19: 189-201 (In Persian).
21. Mohamadi, H.M. and A.A. Shamsipour. 2003. Impact of Recent Droughts in Declining Ground water Northern Plains of Hamadan, Journal of Geography Researches, 45: 115-130 (In Persian).
22. Mohamadi, M., H.R. Moradi and M. Vafakhah. 2008. Determining Ground water Drought of Arak Plain by SWI and GIS, Third Conference of Iran Water Resources Management, Faculty of Civil Engineering, University of Tabriz: 1-6 (In Persian).
23. Naderianfar, M. and H. Ansary. 2011. Evaluation of Effects of Intensity-Duration Drought on Groundwater Level Changes (Case Study: Nyshapoor plain). Journal of Water Resources Engineering, 4: 1-15 (In Persian).
24. Organization of Agriculture of East Azerbaijan, Statistical Landscape, 2005-2011: 1-200 (In Persian).
25. Panda. D., A. Mishra, S.K. Jason, B.K. James and A. Kumar. 2007. The Influence of Drought and Anthropogenic Effects on Groundwater Level in Orissa, India, Journal of Hydrology, 343: 140-153. [DOI:10.1016/j.jhydrol.2007.06.007]
26. Yaouti, F.E.L., A.E.L. Mandour, D. Khattach, J. Benavente and O. Kaufmann. 2009. Salinization Processes in the Unconfined Aquifer of Bou-Areg (NE Morocco): A Geostatistical, Geochemical, and Tomographic Study, Applied Geochemistry, 24: 16-31. [DOI:10.1016/j.apgeochem.2008.10.005]

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.