دوره 11، شماره 21 - ( بهار و تابستان 1399 )
جلد 11 شماره 21 صفحات 58-48 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mosaffaie J, Kamali M, Pourjam A, Soleymani K, Shahedi K, Gomrokchi A. (2020). Evaluation the Efficiency of AHP Model in Prioritizing of Barajin Sub Watersheds from Flood Potential Viewpoint. J Watershed Manage Res. 11(21), 48-58. doi:10.52547/jwmr.11.21.48
URL: http://jwmr.sanru.ac.ir/article-1-930-fa.html
URL: http://jwmr.sanru.ac.ir/article-1-930-fa.html
مصفایی جمال، کمالی مهدی، صالحپور جم امین، سلیمانی کریم، شاهدی کاکا، یوسف گمرکچی افشین. بررسی کارآیی تکنیک تحلیل سلسله‌مراتبی در اولویت‌بندی پتانسیل سیل‌خیزی زیرحوزه‌های آبخیز باراجین پژوهشنامه مديريت حوزه آبخيز 1399; 11 (21) :58-48 10.52547/jwmr.11.21.48
1- پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
2- دانشگاه تهران
3- پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران،
4- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
5- بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران
2- دانشگاه تهران
3- پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران،
4- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
5- بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران
چکیده: (3346 مشاهده)
سیل یکی از بلایای طبیعی است که از هرساله موجب خسارات جانی و مالی فراوانی می‌شود. لذا پهنه بندی پتانسیل سیل‌خیزی، اقدامی ضروری برای کاهش خسارات ناشی از آن است. هدف از این پژوهش، بررسی کارآیی تکنیک تحلیل سلسله‌مراتبی برای پهنه‌بندی پتانسیل سیل‌خیزی و اولویت‌بندی پتانسیل سیل‌خیزی زیرحوزه‌های آبخیز باراجین قزوین بود. بدین منظور پتانسیل سیل خیزی زیرحوزه ها با بکارگیری تحلیل سلسله‌مراتبی تعیین و با نتایج سیل‌خیزی حاصل از مدل HEC-HMS به عنوان داده های مشاهداتی مقایسه شد. نتایج نشان داد که علاوه بر تطابق کامل بین نقشه‌های طبقه‌بندی شده دو روش، همبستگی معنی‌داری (929/0 و 934/0) بین رتبه پتانسیل سیل‌خیزی حاصل از AHP و رتبه دبی پیک سیلاب با دوره بازگشت‌های 25 و 50 سال زیرحوضه ها وجود دارد. همچنین تحلیل اوزان حاصل از AHP نشان داد که در سیل‌خیزی زیرحوزه ها، به طور کلی عوامل هیدروکلیماتیک (وزن = 65/0) از اهمیت بیشتری نسبت به عوامل مورفومتری (وزن = 35/0) برخوردارند و عامل شدت بارش برابر با زمان تمرکز نیز مهم‌ترین عامل میباشد (وزن = 373/0). بر اساس رتبه‌بندی نهایی، زیرحوزه های 5، 3 و 4 که در نواحی کوهستانی و بالادست حوزه واقع شده‌اند، پتانسیل سیل‌خیزی بالایی دارند که بیشتر بهدلیل وزن بالای دو زیرمعیار شدت بارش برابر با زمان تمرکز و بارش با دوره بازگشت 25 ساله نسبت به زیرحوزه‌های دیگر است. نتایج این تحقیق علاوه بر شناخت فرآیندهای حاکم بر حوزه، می‌تواند راهنمای مناسبی برای کنترل سیلاب های منطقه مطالعاتی باشد.
فهرست منابع
1. Azamirad, M., B. Ghahreman and K. Esmaili. 2018. Investigation flooding potential in the Kashafrud watershed, Mashhad the method SCS and GIS. Journal of Watershed Management Research, 9 (17): 26-38 (In Persian). [DOI:10.29252/jwmr.9.17.26]
2. Bakhtiarifar, M., M. Mesgari and M. Karimi. 2008. Modeling to determine appropriate land use using multivariate location decisions. Geomatics Conference, National Cartographic, Tehran, (In Persian).
3. Behyan Motlagh, S., M. Pajoohesh, A. Honarbakhsh and N. Salehi Hafshejani. 2018. Assessment performance of HEC-HMS hydrological model for the lumped and semi-distributive watershed (Case study: Kohsukhteh catchment). Journal of Watershed Management Research, 9(17): 39-48 (In Persian). [DOI:10.29252/jwmr.9.17.39]
4. Chung, E.S. and K.S. Lee. 2009. Prioritization of water management for sustainability using hydrologic simulation model and multicriteria decision making techniques. Journal of Environmental Management, 90(3): 1502-1511. [DOI:10.1016/j.jenvman.2008.10.008]
5. Cook, A. and M. Venkatesh. 2009. Effect of topographic data, geometric configuration and modeling approach on flood inundation mapping. Journal of Hydrology, 337: 131-142. [DOI:10.1016/j.jhydrol.2009.08.015]
6. Dasturani, M.T., A.A. Karimian, M.R. Ebrahimi and M.H. Rustam. 2012. Review method (TOPSIS) and its application in assessing the ecological potential areas for watershed management. Eighth National Conference on Science and Watershed Engineering, University of Lorestan, (In Persian).
7. Dehghani, M., H. Ghasemi and A. Malekian. 2013. Spatial Prioritization of Flood Mitigation and Soil Erosion Control Practices Using Fuzzy Logic Approach (Case Study: Foorg Watershed). Journal of Range and Watershed Management, 66(1): 73-88 (In Persian).
8. Ghodsipour, H. 1992. Analytical hierarchy process AHP. Amirkabir industrial university, Tehran, Iran, 220 (In Persian).
9. Harrald, J. R., Irmak Renda, T., Shaw, G. L., Rubin, C. B., Yeletaysi, S. 2006. Review of risk based prioritization. Decision making methodologies for dams, The george washington university institute for crisis, disaster and risk management, 31 pp.
10. Kamali, M., K. Solaimani, K. Shahedi, A. Noshahri and A. Gomrokchi. 2015. Detrmining the flooding points and prioritizing subcatchments of Barajin catchment of Qazvin using Hec-HMS and GIS. Iranian journal of watershed management science and engineering, under print (In Persian).
11. Kholghi, M. 2002. The use of MCDM methods in order to prioritize sub-structural flood control. Journal of Natural Resources, Range and Watershed Management, 55 (4): 12-25 (In Persian).
12. Khosroshahi, M. and B. Saghafian. 2005. Prioritization of flood active areas: A strategy for flood control measures in watersheds. Science Journal of Agricultural and Natural Resources, 12(2): 128-138.
13. Levy, J.K. 2005. Multiple criteria decision making and decision support systems for flood risk management. Stochastic Environmental Research and Risk Assessment, 19(6): 438-447. [DOI:10.1007/s00477-005-0009-2]
14. Malekian, A., A. Oftadegan Khuzani and Q. Ashurnejad. 2013. Flood hazard zoning in watershed scale using fuzzy logic (Case study: Akhtar Abad Watershed). Physical Geography Research, 44(4): 131-152 (In Persian).
15. Masomzadeh, S.M. and A. Torabzadeh. 2004. Ranking of industrial production. Iranian Journal of Trade Studies, 30: 69- 84 (In Persian).
16. Mosaffaie, J., M. Ownegh, M. Mesdaghi and M. Shariat Jafari. 2009. Comparing the efficiency of statistical and empirical landslide hazard zonation models in Alamout watershed. Journal of Water and Soil Conservation, 16(4): 43-61 (In Persian).
17. Mosaffaie, J. 2015. Comparison of two methods of regional flood frequency analysis by using L-moments. Water Resources, 42(3): 313-321. [DOI:10.1134/S0097807815030112]
18. Mosaffaie, J., M.R., Ekhtesasi, M.T. Dastorani, H.R. Azimzadeh and M.A. Zare Chahuki. 2015. Temporal and spatial variation of the water erosion rate. Arabian Journal of Geosciences, 8: 5971-5979. [DOI:10.1007/s12517-014-1628-z]
19. Mosaffaie, J. 2016. Application of artificial neural network, multiple-regression and index-flood techniques in regional flood frequency estimation. International Journal of Water, 10(4): 328-342. [DOI:10.1504/IJW.2016.079700]
20. Mosaffaie, J., M.R., Ekhtesasi, A. Salehpour Jam and M.R. Rajabi. 2017. Sediment source ascription in Vartavan catchment using composite fingerprint technique. Journal of Watershed Management Research, 8(16): 123-131 (In Persian). [DOI:10.29252/jwmr.8.16.123]
21. Mosaffaie, J. and A. Salehpour Jam. 2018. Economic assessment of the investment in soil and water conservation projects of watershed management. Arabian Journal of Geosciences, DOI: 10.1007/s12517-018-3706-0. [DOI:10.1007/s12517-018-3706-0]
22. Omidvar, K., A. Kianfar and Sh.A. Askari. 2010. Flood potential zonation in Kanjanchm watreshed. Physical Geography Research, 72: 73-90 (In Persian).
23. Pohekar. S.D. and M. Ramachandran. 2004. Application of multi-criteria decision making to sustainable energy planning. Renewable and sustainable energy reviews, 8(4): 365-381. [DOI:10.1016/j.rser.2003.12.007]
24. Qin, Q., H. Tang and H. Chen. 2011. Zoning of highway flood-triggering environment for highway in fuling district. Chongqing. Journal of the International Society for Optical Engineering, No. 8205. PP 820530-8. [DOI:10.1117/12.905936]
25. Razavi Termeh, S.V., H.R. Pourghasemi and F. Alidadganfard. 2018. Flood inundation susceptibility mapping using Analytical Hierarchy Process (AHP) and TOPSIS decision making methods and weight of evidence statistical model (Case Study: Jahrom township, Fars province). Journal of Watershed Management Research, 9(17): 68-71 (In Persian). [DOI:10.29252/jwmr.9.17.67]
26. Roghani, M., S.M.R. Tabatabyi and S. Shadfar. 2011. Assessment of watershed practice and introduce a flood control structure measure. Iran-Watershed Management Science and Engineering, 4(13): 51-60.
27. Saaty, T.L. 1980. The Analytic Hierarchy Process. New York, Ny: Mc Graw-Hill. [DOI:10.21236/ADA214804]
28. Salehpour Jam, A., A. Sarreshtehdari and M.R. Tabatabaei. 2018. Prioritizing preventing factors affecting on stakeholder's participation in watershed plans based on experts' idea, case study: watershed area surrounding city of Tehran. Journal of watershed engineering and management, 9(4): 441-450 (In persian).
29. Salehpour Jam, A., J. Mosaffaie and M.R. Tabatabaei. 2019. Investigation of pedological criterion affecting on desertification in alluvial fans using nonparametric tests, case study: south of Rude-Shoor watershed area. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazarts, 6(3): 1-14 (In Persian). [DOI:10.29252/jsaeh.6.3.1]
30. Salehpour Jam, A., H. Peyrowan, M.R. Tabatabaei, A. Sarreshtehdari and J. Mosaffaie. 2019. An assessment of the land degradation potential using the TOPSIS method (Case study: rangelands overlooking the city of Eshtehard, the province of Alborz). Watershed Management Journal, 32(4), 72-93. doi:10.22092/wmej.2019.126535.1227 (In Persian).
31. Salehpour Jam, A., M.R. Tabatabaei, A. Sarreshtehdari and J. Mosaffaie. 2019. Investigation of drought characteristics in north-west of Iran using Deciles Index. Journal of watershed engineering and management, 10(4), 552-563. doi:10.22092/IJWMSE.2018.115672.1360 (In Persian).
32. Salehpour Jam, A., R. Fahimeh, A. Sarreshtehdari, J. Mosaffaie and M.K. Kianian. 2020. Prioritization of preventing social indices affecting on peoples' participation in natural resources plans using AHP method and nonparametric tests. Journal of Watershed Engineering and Management, 12(1), 330-339. doi:10.22092/ijwmse.2018.121767.1480 (In Persian).
33. Sinha, R., G. Bapalu, L. Singh and B. Rath. 2008. Flood risk analysis in the kosi river basin. North bihar using multi-parametric approach of analytical hierarchy process (AHP). Journal of Indian Soc. Remote Sens, 36: 335-349. [DOI:10.1007/s12524-008-0034-y]
34. Wang, Y., J. Colby and K. Mulcahy. 2002. An efficient method for mapping flood extent in a coastal floodplain using landsat TM and DEM data. International Journal of Remote Sensing, 23: 3681-3696. [DOI:10.1080/01431160110114484]
35. Willett, K. and R. Sharda. 1991. Using the analytic hierarchy process in water resources planning. Selection of flood control projects. Journal of Socio-Economic Planning Sciences, 25: 103-112. [DOI:10.1016/0038-0121(91)90008-F]
36. Zehtabian, Gh., J. Ghoddusi, H. Ahmadi and M. Khailizadeh. 2009. Priority subwatershed flood hazard and identification of areas potentially produce flood (case study: Rameh watershed in Fras). Physical Geography Research, 2(6): 1-13 (In Persian).
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
