جستجو در مقالات منتشر شده


۱ نتیجه برای وطن پرست

رضا نوروز ولاشدی، صدیقه برارخانپور احمدی، حدیقه بهرامی پیچاقچی، سارا مظلوم باب اناری، فاطمه وطن پرست، فاطمه اسفندیار،
دوره ۱۵، شماره ۱ - ( بهار و تابستان ۱۴۰۳ )
چکیده

چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: یکی از اثرات مهم گرمایش جهانی افزایش پدیده های حدی هواشناختی است که از مهمترین آن­ها می­ توان به تغییر ناگهانی دما، گرمای بیش از حد، سرمای غیرعادی، بارش ­های سنگین و سیل ­آسا، خشک سالی و گرد و غبار ناشی از خشک شدن تالاب ­ها اشاره نمود. تغییر در مولفه­ های اقلیمی در اثر تغییر اقلیم بر روی شدت و فراوانی وقایع حدی بارش و نیز به متعاقب آن بر جامعه و محیط زیست طبیعی تأثیرگذار بوده است؛ بنابراین بررسی تغییرات آینده نمایه ­های مختلف بارش جهت اعمال برنامه­ های مدیریتی بیش از پیش ضرورت دارد به ویژه برای ایران که نیاز به پیشرفت در مطالعات مدل­ سازی آب و هوا با هدف بهبود دانش در مورد تغییرات آب و هوا و تأثیرات آن در کل کشور دارد. در این پژوهش تغییرات روند و نقطه شکست نمایه ­های مبتنی بر بارش با استفاده از مدل سری CMIP۶ تحت سه سناریوی خوش‌بینانه، میانه و بدبینانه در استان مازندران برای دو دوره­ی زمانی آینده نزدیک (۲۰۶۰-۲۰۲۱) و آینده دور (۲۱۰۰-۲۰۶۱) مورد مطالعه قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: در این پژوهش، برای بررسی مکانی-زمانی روند و نقطه شکست بارش استان مازندران (۱۵ ایستگاه) در دوره­ی آینده، از داده­ های بارش سناریوهای (SSP۱۲۶, SSP۲۴۵, SSP۵۸۵) در دو دوره­ی ۲۰۶۰-۲۰۲۱ و ۲۱۰۰-۲۰۶۱ استفاده شد. با استفاده از نرم ­افزار R-Climdex در محیط نرم ­افزارR، نمایه­ های حدی بارش برای سناریوها و دوره­ های مختلف تعیین شد و سپس برای بررسی روند و نقطه شکست، از آزمون­ های من­ کندال، سن و پتیت استفاده شد. نمایه‌های بارش توسط یک گروه کارشناسی زیر نظر سازمان جهانی هواشناسی به‌عنوان نمایه‌های حدی و نمایه‌های تغییرات آب و هوایی تعریف شده است. لذا در این پژوهش پس از دریافت خروجی مدل ‏ها و ریزمقیاس‌نمایی آن‌ها، داده‌ها در دوره آینده و بر اساس سه سناریوی مورد نظر در تمامی ایستگاه‏ های مورد مطالعه گروه‌بندی شد. برای استخراج نمایه ­های بارش روزانه با برنامه‌نویسی تحت R و به کمک بسته ارائه شده توسط زانگ و یانگ در شعبه تحقیقات اقلیمی سرویس هواشناسی کانادا توسعه یافت، استفاده شد. لذا از بین ۲۷ ‌نمایه موجود‌، ۱۱ ‌نمایه‌ مربوط به بارش و ۱۶ ‌نمایه‌ مربوط به دما بوده است.
یافته‌ها: نتایج حاکی از آن است که در آینده ­ی نزدیک تحت سناریو خوش ­بینانه (SSP۱۲۶)، نمایه تعداد روزهای تر متوالی، روزهای با بارش سنگین و روزهای خیلی مرطوب در نیمه شرقی استان  بهصورت معنی­ دار افزایش اما بر اساس سناریوی بدبینانه (SSP۵۸۵) نمایه روزهای مرطوب و مقدار سالانه بارندگی در نواحی مختلف استان کاهش خواهد یافت. از نظر وقوع نقطه شکست، تنها در سناریوی بدبینانه نمایه روزهای تر متوالی، شدت روزانه بارش و روزهای مرطوب دارای نقطه شکست به ترتیب افزایشی در دهه ۲۰۶۰، افزایشی در سال ۲۰۶۱ و کاهشی در سال ۲۰۵۱ نواحی در نیمه شرقی خواهد بود. در حالی که تحت سناریوهای دیگر هیچ تغییر ناگهانی در سری داده­ ها مشاهده نخواهد شد. بر اساس سناریوی میانه، تغییرات چندانی در نمایه­ های بارش بهصورت منطقه ­ای رخ نخواهد داد و تنها نمایه شدت روزانه بارش در تعداد محدودی از ایستگاه ­های ساحلی در آینده­ ی نزدیک افزایش خواهد یافت. با این­حال تحت سناریوی بدبینانه، تغییرات نمایه­ های حدی در اغلب مواقع کاهشی خواهد بود؛ به طوری­ که در آینده ­ی نزدیک، نمایه تعداد روزهای مرطوب (با بارش ۱ میلی­ متر) در اغلب مناطق استان با شدت بالایی کاهش خواهد یافت. همچنین مقدار سالانه بارندگی در روزهای مرطوب در نواحی ساحلی و غربی، و نیز دو نمایه تعداد روزهای با بارش سنگین و خیلی سنگین در ایستگاه ­های مرتفع نواحی غربی کاهش خواهد یافت؛ بنابراین اگرچه ممکن است در آینده­ ی نزدیک احتمال خطر رخداد وقایع سیلابی کاهش یابد، اما با توجه به کاهش
نمایه ­های رطوبتی در حالت بدبینانه، احتمال وقوع خشکسالی­ های گسترده افزایش می­ یابد. در آینده دور، نمایه‌های بارشی تغییرات معنیداری نخواهند داشت و تنها تعداد روزهای با بارش سنگین در نواحی مرتفع شرق استان کاهش خواهد یافت. از نظر وقوع تغییرات ناگهانی نیز میتوان بیان کرد با حرکت به سمت سناریوی خوش‌بینانه و میانه، تغییر ناگهانی یا نقطه شکست معنی‌داری در سری داده‌های هیچیک از ‌نمایههای بارش تا سال ۲۱۰۰ رخ نخواهد داد. اما با حرکت به سمت سناریوی بدبینانه، نقطه تغییر افزایشی برای نمایه تعداد روزهای تر متوالی در تعدادی از ایستگاه‌های استان برای دهه ۲۰۷۰-۲۰۶۰ وجود خواهد داشت. همچنین نمایه‌های شدت روزانه بارش و تعداد روزهای مرطوب (با بارش ۱ میلی‌متر) به ترتیب یک تغییر ناگهانی افزایشی در سال ۲۰۶۱ و کاهشی در سال ۲۰۵۱ را در نواحی نیمه شرقی استان تجربه خواهند نمود که بیانگر افزایش ناگهانی در شدت بارش‌های نزولی و کاهش وقوع تعداد روزهای با بارندگی کم است.
نتیجه‌گیری: بهطور کلی با قرار گرفتن در مسیر سناریو خوش‌بینانه و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، می‌توان شاهد افزایش رخدادهای بارشی و افزایش نمایه‌های رطوبتی به خصوص در نیمه شرقی استان بود حال‌آنکه با ادامه مسیر کنونی و چه بسا حالت بدبینانه (افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای)، در آینده‌ی نه چندان دور می‌توان شاهد کاهش در مقدار و فراوانی بارندگی بود که متعاقب آن، با کاهش منابع آبی در استان و افزایش وقوع خشکسالی‌های خفیف تا گسترده مواجه خواهیم شد. بنابراین تدوین برنامه‌ریزی‌های مناسب در زمینه مدیریت خاک، آب و کشاورزی در سطح استان توصیه می‌شود.

 


صفحه ۱ از ۱     

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به (پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز (علمی-پژوهشی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Watershed Management Research

Designed & Developed by : Yektaweb