TY - JOUR T1 - Comparison of Deterministic and Geomorphic Methods for Determining Spatial Variations of Nitrate in Ghaemshahr-Juybar Plan TT - مقایسه روش‌های قطعی و زمین‌آمار در تعیین تغییرات مکانی نیتراتِ دشت قائم‌شهر- جویبار JF - jwmr JO - jwmr VL - 10 IS - 20 UR - http://jwmr.sanru.ac.ir/article-1-791-fa.html Y1 - 2019 SP - 158 EP - 167 KW - Interpolation KW - Kriging KW - Land Use N2 - نیترات از جمله مهم­ترین آلاینده­ های منابع آب سطحی و زیرزمینی می‌باشد، که اثرات نامطلوبی بر سلامت مصرف­ کنندگان دارد. بدلیل نبود زمان کافی و بودجه مورد نیاز، در عمل امکان نمونه‌برداری کامل و به موقع از تمام چاه‌های موجود در هر منطقه ممکن نیست. بنابراین تخمین میزان نیترات در نقاط مشخص براساس اطلاعات نقاط هم­جوار از اهمیت ویژه­ ای در مطالعات آب‌های زیرزمینی برخوردار است. در این پژوهش از داده‌های 55 حلقه چاهک مشاهده‌ای در سطح 902 کیلومتر مربع از اراضی دشت قائم‌شهر- جویبار استفاده شد. دقت روش‌های قطعی و زمین‌آمار به‌منظور تعیین مناسب‌ترین روش برای تعیین تغییرات مکانی نیترات مورد ارزیابی قرار گرفت. از میان تمامی روش‌های میان‌یابی، کوکریجینگ ساده با متغیر کمکی کلسیم، مناسب‌ترین روش تشخیص داده شد. مقدار RMSE در این روش، 45/7 میلی‌گرم در لیتر، MAE معادل 95/5 میلی‌گرم در لیتر و ضریب تعیین 47/0 حاصل شد. مدل نیم­تغییرنما J-Bessel نیز از قوی­ترین ساختار مکانی برخوردار بود. استفاده از نقشه کاربری اراضی استان مازندران در محدوده مورد پژوهش نیز، نشان از مقادیر بالای نیترات در محدوده شهری دارد. یافته‌ها نشان داد، بیشترین آلودگی نیترات در شهر بهنمیر و از نواحی ساحلی دریای خزر می‌باشد و در تمامی نواحی در حد مجاز قرار دارد. M3 10.29252/jwmr.10.20.158 ER -