پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز

برآورد دقیق میزان انتقال بار رسوب در رودخانه­ها و مخازن اهمیت زیادی در برنامه­ریزی، طراحی، اجرا و نگهداری سازه­های آبی دارد. استخراج روابط ریاضی حاکم بر پدیده انتقال رسوبات بسیار پیچیده است. برای شبیه­سازی چنین پدیده­هایی، می­توان از روش­های داده­محوری مانند روش کنترل گروهی داده­ها (GMDH) استفاده کرد که یک رویکرد خودسازماندهی داده بوده و روشی برای شناسایی روابط غیرخطی بین متغیرهای ورودی و خروجی به­کار می­رود. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش فوق مدلی برای پیش­بینی نرخ انتقال رسوب در سیستم رودخانه­ توسعه داده شده است. برای بررسی کارایی مدل­ها از داده­های دبی روزانه جریان و غلظت بار معلق رسوب دو ایستگاه Rio Valencia no و Quebrada Blanca استفاده شده است. بررسی کارایی مدل­ها با استفاده از معیارهای آماری MSE، RB و  R²انجام شده است. مقادیر معیارهای آماری به دست آمده و نیز مقایسه نتایج با سایر الگوریتم­ها مانند شبکه­های عصبی، نروفازی و برنامه­ریزی ژنتیک خطی نشان داد که روش گروهی کنترل داده­ها نسبت به سایر روش­ها از قابلیت بالاتری برای پیش­بینی و شبیه­سازی نرخ انتقال رسوب در رودخانه­ها برخوردار است.