دوره 12، شماره 23 - ( بهار و تابستان 1400 )
جلد 12 شماره 23 صفحات 179-169 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
rahimi F, Najafinejad A, sheikh V, Zare Garizi A. (2021). Land Use Optimization using Multi-Criteria Assessment and Economic Analysis (A Case Study: Chehelchay Watershed, Golestan Province). jwmr. 12(23), 169-179. doi:10.52547/jwmr.12.23.169
URL: http://jwmr.sanru.ac.ir/article-1-1062-fa.html
URL: http://jwmr.sanru.ac.ir/article-1-1062-fa.html
رحیمی فرشته، نجفی نژاد علی، شیخ واحدبردی، زارع گاریزی آرش. بهینه سازی کاربری اراضی با استفاده از رویکرد ارزیابی چندمعیاره و تحلیل اقتصادی اراضی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز چهل‌چای استان گلستان) پژوهشنامه مديريت حوزه آبخيز 1400; 12 (23) :179-169 10.52547/jwmr.12.23.169
چکیده: (1910 مشاهده)
بهینه‌سازی کاربری اراضی به‌منظور استفاده مطلوب از اراضی برای فعالیتهای مختلف، همواره از بحث‌های اساسی در برنامه ریزی مدیران منابع طبیعی بوده است. برای جلوگیری از اثرات سوء ناشی از بهره‌برداری غیراصولی از اراضی باید برنامه های مدیریتی طراحی گردد که منجر به عملکرد بهتر کاربری اراضی گردد. در این تحقیق باهدف جلوگیری از ادامه روند بهره برداری غیراصولی از اراضی، به طوریکه رفاه اجتماعی و اقتصادی مردم ساکن در آن به خطر نیافتد اقدام به بهینه‌سازی کاربری اراضی در آبخیز چهل چای با وسعت 25680 هکتار در استان گلستان شده است. بدین منظور به ایجاد نقشه کاربری بهینه با استفاده از روش ارزیابی چندمعیاره و همچنین ارزیابی اقتصادی اراضی با توجه به نسبت سود به هزینه هریک از کاربری های پیشنهادی پرداخته شد. کاربریها و اقدامات حفاظتی پیشنهادی در آبخیز چهل چای شامل تراس بندی، احداث باغ، آگروفارستری، علوفه کاری، جنگلکاری و احیای جوامع گیاهی کنار رودخانه است. جهت تعیین توان سرزمین برای کاربریها، لایه‌ها و نقشه‌های اطلاعاتی وارد نرم‌افزار Terrset شد و تناسب اراضی برای هریک از کاربری‌های پیشنهادی تعیین گردید. بر این اساس هر یک از فاکتورها بین صفر و یک استاندارد شدند و نقشه فازی هریک از کاربریها در محیط ترست تهیه شد. در نهایت با توجه به فاکتورها و محدودیتهای تعریف‌شده نقشه تناسب هریک از کاربری‌های پیشنهادی با روش ارزیابی چندمعیاره (MCE) تهیه شد. در نقشه نهایی اختصاص کاربریها بر اساس اهداف چندگانه (MOLA)با افزایش ارزشها از صفر تا یک، تناسب افزایش می یابد. همچنین از طرفی با در نظرگرفتن هزینه احداث و نگهداری و درآمد هریک از کاربری‌های پیشنهادی طی افق برنامه‌ریزی 30 ساله، نسبت سود به هزینه هر کاربری به دست آمد که نتایج ارزیابی اقتصادی تمامی کاربری‌های پیشنهادی مقرون‌به‌صرفه شد. در نهایت با توجه به نتایج حاصل از ارزیابی چندمعیاره و ارزیابی کارآیی اقتصادی برای فعالیتهای پیشنهادی سطح کل تناسب آن‌ها نسبت به حوضه به دست آمد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مديريت حوزه های آبخيز
دریافت: 1398/10/2 | ویرایش نهایی: 1400/5/26 | پذیرش: 1399/2/17 | انتشار: 1400/5/26
دریافت: 1398/10/2 | ویرایش نهایی: 1400/5/26 | پذیرش: 1399/2/17 | انتشار: 1400/5/26
فهرست منابع
1. Ausseil, A.G.E., J.R. Dymond, M.U.F. Kirschbaum, R.M. Andrew and R.L. Parfitt. 2013. Assessment of multiple ecosystem services in New Zealand at the catchment scale. Environmental modelling and software, 43: 37-48. [DOI:10.1016/j.envsoft.2013.01.006]
2. Chen, H.S., G.S. Liu, Y.F. Yang, X.F. Ye and S.H.I. Zhou. 2010. Comprehensive evaluation of tobacco ecological suitability of Henan Province based on GIS. Agricultural Sciences in China, 9(4): 583-592. [DOI:10.1016/S1671-2927(09)60132-2]
3. Dehghan, H. and A. Phalsaphian. 2018. Identifying Factors Affecting Agricultural Land Use Conservation in Sustainable Agriculture in Bostanabad, Journal of Agricultural Knowledge and Sustainable Production, 19(1): 151-168 (In Persian).
4. Gohardost, A. 2011. Compiling a 10-year Perspective Document for the Management of Chehelchayi Minoodasht Watershed-Golestan Province. Master's Degree in Watershed Engineering, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, 135 (In Persian).
5. Han, J.C., G.H. Huang, H. Zhang and Z. Li. 2013. Optimal land use management for soil erosion control by using an interval-parameter fuzzy two-stage stochastic programming approach. Environmental management, 52(3): 621-638. [DOI:10.1007/s00267-013-0122-9]
6. Higgs, G. 2006. Integrating multi-criteria techniques with geographical information systems in waste facility location to enhance public participation. Waste management and research, 24(2): 105-117. [DOI:10.1177/0734242X06063817]
7. Honarbakhsh, A., M. Pajohesh, M. Zangi Abadi and M. Heydari. 2016. Watershed Management through Land Use Optimization Using Mathematical and Spatial Optimization Approaches. Journal of Water and Soil Sciences. Sciences and Techniques in Agriculture and Natural Resources, 4: pp. 257-270 (In Persian). [DOI:10.29252/jstnar.21.4.257]
8. Kamiab, H. and A. Mahini. 2016. Integrated Watershed Management Assessment Report. Country, Rangeland and Watershed Management Organization, 338 (In Persian).
9. Kaboodi, A., A. Salman Mahini, H. Mir Karimi, S. Haghparat, H. Raisi and Y. Azizi. 2015. Development of MCE model for hydrothermal and cold water aquaculture zoning in IDRISI software of Golestan province. Journal of Aquatic Ecology, 5: 60-69 (In Persian).
10. Liu, X., X. Li, X. Shi, K. Huang and Y. Liu. 2012. A multi-type ant colony optimization (MACO) method for optimal land use allocation in large areas. International Journal of Geographical Information Science, 26(7): 1325-1343. [DOI:10.1080/13658816.2011.635594]
11. Mahini, A. 2013. Identifying and Developing Criteria for Evaluating Ecological Potential of Land Use in Golestan Province Using Multivariate Computer Integration (MCE). Golestan Province Planning Studies, 222 (In Persian).
12. Makhdoom, M., A. Dervishesoft, H. Jafarzadeh and A. Makhdoom. 2005. Environmental Assessment and Planning Using GIS. University of Tehran Press, 304 (In Persian).
13. Makhdoom Farkhande, M. 2013. The basis of land preparation. Fifteenth printing. University of Tehran Publications, 300 (In Persian).
14. Masfai, J., A. Saleh Pourjam and M. Kamali. 2018. Evaluation of Ecological Capacity of Akujan Watershed for Rangeland and Agricultural Uses Using Geographic Information. Remote Sensing and Geographic Information System in Natural Resources, 1: 104-1118 (In Persian).
15. Moghaddasi, N., V. Sheikh and A. Najafinejad. 2015. Qualitative Evaluation of Watershed Management Plans by Descriptive Correlation Method (Case Study: Sedbostan Watershed). Journal of Soil Conservation Research, 22(2): 205-218 (In Persian).
16. Newsom, H.E., J.J. Hagerty and I.E. Thorsos. 2001. Location and sampling of aqueous and hydrothermal deposits in Martian impact craters. Astrobiology, 1(1): 71-88. [DOI:10.1089/153110701750137459]
17. Rajaei, F., A. Esmaeilisari, A. Salman Mahini, M. Delaware, M. Gholipour and A. Masakhbavani. 2017. Forecasting the Most Potential Agricultural Areas of Tajan Watershed Using Multiple Criteria Evaluation Method (MCE). Journal of Town and Country Planning, 9(1): 111-127 (In Persian).
18. Sadoddin, A., V. Sheikh, R. Mostafazadeh and M.G. Halili. 2012. Analysis of vegetation-based management scenarios using MCDM in the Ramian watershed, Golestan, Iran. International Journal of Plant Production, 4(1): 51-62 (In Persian).
19. Sadoddin, A., E. Alvandi and V. Berdi Sheikh. 2015. Developing a Decision Support System for
20. Participatory and Integrated Management of the Chel-Chai Watershed, Golestan Province. Journal of
21. Watershed Management Research, 6(11): 124-136 (In Persian).
22. Sharifi, S., F. Mohammadzadeh, A. Karimian and H. Mirghaderi. 2016. Economic Impact Assessment of Converting Rainfed Agriculture to Almond Gardens and Its Impact on Soil Characteristics in Dejkord Area of Eqlid City. Iranian Journal of Natural Resources, 69(2): 411-425 (In Persian).
23. Yar Ahmadi, J., D. Nikkami, A. Shahnavazi and M. Sadeghzadeh. 2017. Land Use Optimization of a Part of the Southern Slopes of Aharchai Watershed. Journal of Watershed Engineering and Management Research, 10(1): 43-57 (In Persian).
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
