دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
چکیده: (31 مشاهده)
مقدمه: فرسایش آبی سبب کاهش کیفیت خاک و مشکلات زیستمحیطی میشود. بهترین شیوههای مدیریت خاک پیشگیری از فرسایش خاک، مهار رواناب و رسوب و حفظ کیفیت خاک میباشد.
مواد و روش: این پژوهش برای دستیابی به اثر کمپوست زباله شهری و ورمیکمپوست بر برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک (بر پایه بلوکهای کامل تصادفی) و میزان رواناب و رسوب، بهصورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. بدین منظور نه کرت (سه کرت حاوی تیمار کمپوست، سه کرت حاوی ورمیکمپوست و سه کرت شاهد) احداث شدند که هر کدام از کودها در کرت مربوط به خود به مقدار 18 کیلوگرم در هر هکتار به خاک اضافه و تا عمق 30 سانتیمتری با خاک مخلوط شدند و ویژگیهای فیزیکوشیمیایی خاک )همانند اسیدیته، شوری، میانگین وزنی قطر خاکدانه، وزن مخصوص ظاهری، ماده آلی،کربنات کلسیم، نیتروژن، فسفر، پتاسیم، درصد اشباع) و مقدار رواناب و رسوب در سه رخداد (دو بارش طبیعی و یک بارانساز) در تیمارهای مختلف مقایسه شدند.
یافته ها: نتایج نشان داد که تیمارهای ورمیکمپوست و کمپوست سبب افزایش غلظت عناصر غذایی NPK، ماده آلی، افزایش قطر خاکدانه، درصد اشباع و کاهش جرم ویژه ظاهری نسبت به شاهد شدند. همچنین میانگین حجم رواناب و رسوب در تیمارهای کمپوست و ورمیکمپوست نشان داد که بهواسطه بهبود ویژگیهای خاک در کرتهای حاوی آنها، حجم رواناب در بارشهای طبیعی اول به ترتیب 5/68 و 6/82، در بارش طبیعی دوم 56/62 و 2/74 و در شبیهساز باران 3/30 و 45/45 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. مقدار رسوب نیز در کرتهای حاوی کمپوست و ورمیکمپوست بهطور معنیداری در سطح یک درصد نسبت به شاهد کمتر بود. کرتهای ورمیکمپوست به دلیل بهبود ویژگیهای فیزیکی خاک نسبت به کرتهای حاوی کمپوست کمترین میانگین حجم رواناب و جرم رسوب و تیمار شاهد بیشترین مقدار را نشان داد.
نتیجهگیری: بنابراین بهنظر میرسد به دلیل دسترسی آسان کمپوست و ورمیکمپوست و تاثیر قابل ملاحظهای که در تامین و حفاظت از مواد غذایی خاک و بهبود ویژگیهای فیزیکی خاک دارند، در توسعه برنامههای مهار فرسایش خاک میتوانند مفید واقع شود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
فرسايش خاک و توليد رسوب دریافت: 1399/11/20 | ویرایش نهایی: 1401/12/24 | پذیرش: 1401/11/9