پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز

     یکی از کارکردهای غیرعلوفه‌ای پوشش گیاهی مراتع، حفاظت خاک و جلوگیری از فرسایش است. فرسایش آبی دارای تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم بر سطح خاک می باشد که همراه با معضلاتی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی
می­باشد. بنابراین هدف از تحقیق حاضر برآورد تأثیر مستقیم فرسایش آبی بر کارکرد حفاظت خاک پوشش گیاهان مرتعی و مقایسه ارزش اقتصادی آن و نیز در تراکم مختلف پوشش گیاهی مراتع ییلاقی بلده در شمال ایران بوده است.به این منظور، ارزش حفاظت خاکی با روش کاهش بهره‌وری علوفه محاسبه شد. چارچوب اولیه مدل تابع زیست- اقتصادی بوده است که با تخمین تابع تولید کاب-داگلاس به روش حداقل مربعات معمولی برازش شد. این الگو مبتنی بر پارامترهای فیزیکو- شیمیایی خاک منطقه و میزان فرسایش بوده است که در تحقیق حاضر تنها تأثیر فرسایش خاک بر عملکرد علوفه معنی‌دار شد. نتایج حاصله از ارزش‌گذاری 6/94978 هکتار اراضی مرتعی نشان­دهنده آن بود که ارزش کاهش بهره‌وری علوفه معادل 230084 ریال در هکتار برآورد شد. بیشترین ارزش حفاظت خاکی مربوط به مرتع متراکم (86/10) میلیارد ریال و کمترین ارزش مربوط به مرتع کم تراکم 31/1 میلیارد ریال می‌باشد.نتایج تحقیق حاضر، لزوم تحقیقات مشابه در عرصه منابع طبیعی و پوشش گیاهی طبیعی را با در نظر گرفتن متغیرهای مستقل از چارچوب اولیه مدل ضروری بنظر می‌رسد.