پاییز و زمستان 1400
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده: (370 مشاهده)
پیش بینی روند تغییرات رودخانه و ارائه طرحهای مهندسی منوط به شناخت رفتار رودخانه و بررسی تغییرات در گذشته است. تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر (هیدرولیکی، خصوصیات خاک کنارهها، پوشش گیاهی، الگوی رودخانهای) در ناپایداری و فرسایش کناری رودخانه کشفرود در استان خراسان رضوی انجام گرفته است. جهت بررسی بهتر تأثیر عوامل مختلف، مسیر رودخانه به 14 مقطع مطالعاتی تقسیم گردید و پارامترهای هندسی موردنیاز اندازهگیری شد. مدل هیدرولیکی HEC-RAS از طریق الحاقیه HEC-Geo RAS جهت بررسی خصوصیات جریان در مقاطع مختلف رودخانه کشفرود مورد استفاده قرار گرفت. سپس تجزیه‌وتحلیل نتایج خروجی از مدل، برای دبی با دوره بازگشتهای مختلف انجام پذیرفت. همچنین نمونه های خاک از کناره رودخانه برداشت‌شده و جهت دانهبندی و دیگر مطالعات به آزمایشگاه منتقل شد. دیگر عوامل همچون نوع و تراکم پوشش گیاهی، خصوصیات هندسی کانال رودخانه، میزان فرسایش و نیز تأثیر عوامل انسانی بر تغییرات رودخانه در هنگام بازدید بررسی شد. نتایج تحلیلهای مورفولوژی رودخانه نشان داد که ضریب سینوسیتی MC) (برای اغلب پیچانرودهای مورد بررسی در این تحقیق، کوچک‌تر از 99/1 می‌باشد که بر اساس رابطه ولمن و شیوم برخی از بازه‌ها در گروه رودخانه‌های مستقیم و برخی دیگر در گروه رودخانه های با پیچ و قوس های ملایم قرار گرفت. خصوصیات هیدرولیکی جریان مانند سرعت جریان، عدد فرود و غیره هرچند از بازه‌ای به باز دیگر تغییر کرده ولی در تحقیق حاضر تأثیر چندانی در فرسایش نداشتهاند. همچنین در بین خصوصیات خاک، وضعیت شوری خاک ارتباط بیشتری با فرسایش کنارهای داشته و بقیه پارامترهای خاک تأثیر چندانی در فرسایش کناری ندارند. وضعیت پوشش گیاهی کف و کنارههای رودخانه نقش مهم‌تری را در فرآیند پایداری کنارهها ایفا نموده است. البته الگوی رودخانه نیز در فرسایش تأثیر داشته، بطوریکه در قسمت مقعر قوسهای رودخانه، فرسایش به میزان قابل‌ملاحظه‌ای به چشم میخورد.
واژه‌های کلیدی: مورفولوژی رودخانه، مدل HEC-RAS، رودخانه کشف رود، ضریب سینوسیتی، فرسایش کناره رودخانه
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
فرسايش خاک و توليد رسوب
دریافت: 1398/7/27 | ویرایش نهایی: 1400/6/21 | پذیرش: 1400/4/23 | انتشار: 1400/6/10
دریافت: 1398/7/27 | ویرایش نهایی: 1400/6/21 | پذیرش: 1400/4/23 | انتشار: 1400/6/10
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
