دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس
چکیده: (107 مشاهده)
مقدمه و هدف: با توجه به تعداد محدود ایستگاههای هواشناسی بخصوص در مناطق کوهستانی، استفاده از دادههای ماهوارهای برای استخراج میزان بارندگی از اهمیت زیادی برخوردار است. از سوی دیگر عدم وجود دادههای با توزیع مناسب مکانی بارندگی از چالشهای مهم در پیشبینی وقوع سیل یا خشکسالی و هشدار به موقع در این مورد است. یکی از راهکارهای ارائه شده در این مورد، اندازهگیری بارندگی از فضا است.
مواد و روشها: این تحقیق با هدف بررسی دقت و صحت دادههای بارندگی حاصل از تصاویر ماهواره TRMM در حوزهآبخیز طالقان در مقیاس زمانی ماهانه و سالانه طی دوره 2009 تا 2015 انجام شد. برای این منظور تصاویر TRMM با قدرت تفکیک مکانی سه ساعته طی دوره آماری مورد نظر برای منطقه مورد مطالعه دریافت شد. سپس با ادغام بارندگیهای سه ساعته، بارندگی روزانه برآورد شد. در ادامه ضرایب تعدیل به منظور کاهش خطا دادههای بارندگی ارائه، و در نهایت دقت دادههای تصاویر ماهوارهای با دو روش معمول درونیابی، عکس فاصله وزنی و کریجینگ مقایسه شد.
یافتهها: نتایج شاخصهای خطا نشان داد که بارندگی تصاویر TRMM ارتباط مناسبی با دادههای ایستگاههای زمینی به خصوص ایستگاه جوستان دارد، اما در برخی ماهها مشکل کمتخمینی و بیشتخمینی وجود دارد. به همین دلیل ضرایب اصلاحی برای رفع این مشکل اعمال شد که به طور میانگین در اکثر ماهها این ضریب کمتر از یک محاسبه شد که بیانگر بیشتخمینی دادههای بارش تصاویر TRMM بود. بررسی دادههای اصلاح شده نشان داد که با اعمال ضرایب تخمین علاوه بر رفع مشکل بیش تخمینی، میزان خطا نیز کاهش پیدا کرد و نمایه کارایی نش- ساتکلیف تا حدودی بهبود یافت. همچنین در بارندگی سالانه با اعمال ضرایب تعدیل مقدار جذر میانگین مربعات خطا در ایستگاه گراب از 88 به 26 میلیمتر کاهش پیدا کرد که نشان از افزایش کارایی دادهها پس از اعمال ضرایب اصلاحی است. نتایج مقایسه دادههای اصلاح شده با روشهای درونیابی نشان داد که در همه شاخصهای خطا دادههای اصلاح شده TRMM کارایی بالاتری در تخمین بارندگی دارد.
نتیجهگیری: در مجموع میتوان گفت بارندگی حاصل از تصاویر TRMM در صورت اعمال ضرایب تعدیل میتواند نتایج رضایتبخشی را به دست دهد و در مناطقی با کمبود ایستگاه هواشناسی و داده، میتواند منبع قابل اطمینانی برای دادههای بارندگی باشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
سنجش از دور و سامانه های اطلاعات جغرافيايی دریافت: 1400/4/25 | ویرایش نهایی: 1401/4/8 | پذیرش: 1400/7/28 | انتشار: 1401/4/8