پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز

بررسی اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب در مناطق خشک حایز اهمیت است. در بخش اول این تحقیق از مدل LARS-WG به منظور ریز مقیاس­نمایی متغیرهای اقلیمی شامل بارش، تشعشع خورشیدی، دمای حداقل و دمای حداکثر در یک دوره آماری 31 ساله (1392-1362) در حوزه آبخیز قره­چای واقع در استان مرکزی استفاده شد. نتایج نشان می­دهند که مدل LARS-WG با موفقیت می­تواند برای ریز­مقیاس­نمایی متغیرهای اقلیمی به کار گرفته شود. با به کارگیری سناریوهای مختلف انتشار شامل A1B، A2 و B1 روند کاهشی برای متغیر بارش و روند افزایشی برای متغیر دما در افق­های زمانی آتی مشاهد شد. در بخش دوم تحقیق به شبیه­سازی رواناب در سطح حوزه در افق­های آتی شامل 1400، 1435 و 1470 با استفاده از سامانه استنتاج فازی-عصبی تطبیقی پرداخته شد. سامانه استنتاج فازی عصبی تطبیقی در قالب دو روش افراز شبکه و دسته­بندی تفریقی به کار گرفته شد. روش دسته­بندی تفریقی عملکرد نسبی بهتری در مقایسه با افراز شبکه در پیش­بینی رواناب داشت. هم­چنین نتایج به دست آمده نشان می­دهد که مقدار حداکثر دبی جریان در افق­های 1400، ‌1435 و 1470 به ترتیب به میزان 14، 27 و 43 درصد در مقایسه داده­های تاریخی کاهش خواهد یافت. به نظر می­رسد با توجه به وقوع تغییر اقلیم در حوزه و تشدید آن در سال­های آتی لازم است راه­کارهایی به منظور سازگاری و مقابله با تغییر اقلیم به منظور حفاظت از منابع آب در نظر گرفته شود.