پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز

  با توجه به رشد سریع شهرها در ایران، مشکلاتی از جمله آب ­ گرفتگی معابر سطح شهر و انتشار آلودگی­های زیست محیطی به واسطه عدم وجود سیستم زهکشی مناسب و نابسامانی کانال ­ ها و مسیل ­ ها از معضلات اساسی بسیاری از حوزه­های شهری به­شمار می ­ آیند . به دلیل وجود پیچیدگی ­ های زیاد درفرآیندهای هیدرولوژیکی و هیدرولیکی سیلاب شهری، استفاده از
مدل ­ های کامپیوتری بسیار مؤثر خواهد بود . در این تحقیق، از مدل EPA-SWMM ، برای شبیه­سازی کمی سیلاب ناشی از بارندگی در بخش ­ های از حوزه شهری بابلسر استفاده شد . شبیه­سازی برای رگبارهای 2 ساعته با دوره بازگشت­های 2 ، 5 و 10 ساله و برای مدت 12 ساعت، انجام پذیرفت . نتایج شبیه­سازی کمی سیلاب نشان می­دهد که از کل 259 گره موجود در شبکه مجاری زیر­زمینی و سطحی، 32 ، 57 و 60 گره به ترتیب در دوره بازگشت­های 2 ، 5 و 10 سال دچار سیلاب شدند . مقادیر دبی پیک محاسبه شده با فرمول منطقی برای 10 نقطه در منطقه مورد مطالعه با دوره بازگشت ­ های 2 ، 5 و 10 سال با مقادیر نظیر شبیه ­ سازی شده با مدل، بیانگر وجود همبستگی خطی معنی ­ دار بین آنهاست . بررسی ­ های میدانی، نقشه ­ های موجود رقوم ارتفاعی شبکه جمع ­ آوری رواناب شهری و شبیه ­ سازی ­ های انجام گرفته، حاکی از آن است که، علت اصلی آب گرفتگی ­ ها، کوچک بودن سطح مقطع مجاری آبرو و همچنین شیب کم و معکوس در برخی نقاط شبکه بوده است . مطابقت نتایج شبیه ­ سازی آبگرفتگی ­ های ناشی از بارندگی ­ های طرح در منطقه مورد مطالعه با آنچه که هر ساله در آنجا روی می ­ دهد، موید صحت شبیه ­ سازی­های مدل می­باشد .